Πώς ο Μήνας Ιστορίας των Γυναικών άρχισε να γιορτάζεται διεθνώς

Ο Μήνας Ιστορίας των Γυναικών γιορτάζεται κάθε χρόνο, τον Μάρτιο, για τα επιτεύγματα των γυναικών σε όλη την Ιστορία και σε όλο τον κόσμο. Είναι μια στιγμή που αναδεικνύει τα συχνά υποτιμημένα, αποσιωπημένα και σημαντικά επιτεύγματα των γυναικών από την Ιστορία.

Ας ρίξουμε μια ματιά στο πώς αναπτύχθηκε ο Μήνας Ιστορίας των Γυναικών.

Πριν από τον Μήνα Ιστορίας της Γυναίκας, υπήρχε η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας. Σύμφωνα με την Britannica και το CNRS News, η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας διαμορφώθηκε για πρώτη φορά σε ένα συνέδριο γυναικών το 1910.

Ποια πρότεινε την πρώτη Διεθνή Ημέρα της Γυναίκας;

Στη δεύτερη Διεθνή Σοσιαλιστική Διάσκεψη Γυναικών στην Κοπεγχάγη, η Γερμανίδα ακτιβίστρια Clara Zetkin πρότεινε να αναγνωριστεί η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας ως επίσημη αργία.

Οι πρώτες φεμινίστριες της εποχής αγωνίζονταν ήδη για ίσα δικαιώματα. Η Clara Zetkin πίστευε ότι το φεμινιστικό κίνημα αποτελούνταν από γυναίκες της ανώτερης και μεσαίας τάξης που είχαν τη δική τους ατζέντα στο μυαλό τους. Δεν πίστευε ότι εργάζονταν για τα συμφέροντα των γυναικών της εργατικής τάξης.

Κατά την άποψή της, ο "αστικός φεμινισμός" στόχευε στην ελαχιστοποίηση του σεξισμού, αλλά διατηρούσε τις ταξικές διαιρέσεις. Ένιωθε ότι το σοσιαλιστικό κίνημα ήταν ο μόνος τρόπος για να τερματιστεί η καταπίεση των γυναικών και έτσι ξεκίνησε να δημιουργήσει έναν χώρο έξω από τον κυρίαρχο φεμινισμό για τις εργαζόμενες γυναίκες.

Πότε γιορτάστηκε η πρώτη Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας;

Στις 19 Μαρτίου 1911, πολλές ευρωπαϊκές χώρες γιόρτασαν επίσημα την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Πάνω από 1 εκατομμύριο ακτιβίστριες από την Αυστρία, την Πολωνία, τη Γερμανία, την Ελβετία, τις Κάτω Χώρες και τη Δανία συμμετείχαν σε διαδηλώσεις. Μόνο στην Αυστρία-Ουγγαρία πραγματοποιήθηκαν 300 διαδηλώσεις. Σε όλη την Ευρώπη, οι γυναίκες διεκδίκησαν το δικαίωμα ψήφου, την ανάληψη δημοσίων αξιωμάτων και διαμαρτυρήθηκαν για τις διακρίσεις στην απασχόληση.

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας άρχισε να γιορτάζεται στα τέλη Φεβρουαρίου ή στις αρχές Μαρτίου σε διάφορες χώρες, χωρίς να υπάρχει καθορισμένη ημερομηνία για σχεδόν μια δεκαετία.

Το 1921, η Ζέτκιν πρότεινε η 8η Μαρτίου να είναι η Διεθνής Ημέρα της Γυναίκας. Αυτό έγινε προς τιμήν της απεργίας των εργατών στην Πετρούπολη το 1917 εκείνη την ημέρα, η οποία είχε σηματοδοτήσει την έναρξη της ρωσικής επανάστασης. Ως αποτέλεσμα, δημιουργήθηκε μια νέα παράδοση που έφερε την ευκαιρία για τα κομμουνιστικά κόμματα να κινητοποιήσουν τις γυναίκες.

Η ιδέα της καθιέρωσης μιας ημέρας για τον εορτασμό των εργατριών εξαπλώθηκε στην Ευρώπη.

Ποιες ήταν οι απαρχές της Ημέρας Ιστορίας της Γυναίκας;

Ωστόσο, η πιο δημοφιλής ιστορία πίσω από την προέλευση της Ημέρας Ιστορίας της Γυναίκας λέει μια διαφορετική ιστορία.

Μια εκδοχή λέει ότι η ημέρα ξεκίνησε στις 8 Μαρτίου 1857 ή 1908 (ανάλογα με την εκδοχή της ιστορίας), καθώς γυναίκες από πολλά εργοστάσια της Νέας Υόρκης οργάνωσαν απεργίες για να διαμαρτυρηθούν για τις συνθήκες εργασίας και την παιδική εργασία.

Η Γαλλίδα ιστορικός Françoise Picq υποστηρίζει ότι αυτή η απεργία είναι ένας μύθος.

Κατασκευάστηκε και αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1955 στη γαλλική εφημερίδα L'Humanité. Δεν υπήρξε καμία αναφορά σε απεργία στις αμερικανικές εφημερίδες το 1857, ούτε αναφέρθηκε από τους ηγέτες του Διεθνούς Σοσιαλιστικού Γυναικείου Κινήματος που ίδρυσαν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

H Picq πιστεύει ότι η τότε επικεφαλής του μεγαλύτερου γαλλικού συνδικάτου Madeleine Colin έθεσε την ιστορία υπόψη της L'Humanité, καθώς ίσως ήθελε να διαχωρίσει τον εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας από τις κομμουνιστικές της καταβολές.

Πιστεύοντας ότι ο εορτασμός είχε γίνει πολύ παραδοσιακός και συντηρητικός, η Colin ήθελε ο εορτασμός στη Γαλλία να είναι ανεξάρτητος από την κυρίαρχη Γαλλική Ένωση Γυναικών και το Κομμουνιστικό Κόμμα. Η ιστορία για τις εργάτριες των ΗΠΑ θα έριχνε ένα διαφορετικό φως στον αγώνα των εργατριών και θα τον έκανε επίσης πιο αποδεκτό από τις φεμινίστριες των ΗΠΑ, οι οποίες θα είχαν ανησυχίες για τις κομμουνιστικές καταβολές της γιορτής.

Πώς επεκτάθηκε η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας;

Με αυξημένη δημοτικότητα στην Αμερική, το 1970, οι Αμερικανίδες φεμινίστριες μετέτρεψαν την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας σε Εβδομάδα Ιστορίας της Γυναίκας, προκειμένουνα αυξηθεί η εκπαίδευση της Ιστορίας των γυναικών στα σχολεία.

Το 1975, τα Ηνωμένα Έθνη χρηματοδότησαν επίσημα τον ετήσιο εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας της Γυναίκας. Περισσότερες ομάδες σε όλο τον κόσμο άρχισαν να γιορτάζουν ολόκληρη την Εβδομάδα Ιστορίας της Γυναίκας. Το 1980, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ όρισε την πρώτη Εθνική Εβδομάδα Ιστορίας της Γυναίκας, η οποία περιελάμβανε την 8η Μαρτίου.

Οι παρατηρήσεις σχετικά με την Ιστορία των Γυναικών αναπτύχθηκαν από εκεί. Μέχρι το 1986, 14 πολιτείες των ΗΠΑ αναγνώρισαν τον Μάρτιο ως μήνα Ιστορίας της γυναίκας.

Την επόμενη χρονιά, το Κογκρέσο των ΗΠΑ καθιέρωσε τον Μήνα Ιστορίας της Γυναίκας ως ετήσιο ομοσπονδιακά αναγνωρισμένο εορτασμό. Αυτή ήταν μια προσπάθεια της οποίας ηγήθηκε η Εθνική Συμμαχία για την Ιστορία των Γυναικών με χιλιάδες άτομα και γυναικείες οργανώσεις.

Ο Εθνικός Μήνας Ιστορίας της Γυναίκας αναγνωρίζεται πλέον σε όλο τον κόσμο. Ο Μήνας Ιστορίας της Γυναίκας γιορτάζεται πλέον τον Μάρτιο στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία, τον Αύγουστο στη Νότια Αφρική και τον Οκτώβριο στον Καναδά.

Κάθε χρόνο στη Europeana, γιορτάζουμε τον Μήνα Ιστορίας της Γυναίκας με ιδρύματα πολιτιστικής κληρονομιάς και γυναικείες οργανώσεις σε όλη την Ευρώπη και πέρα από αυτήν και μοιραζόμαστε ιστορίες και κινήματα που τιμούν τις γυναίκες του παρελθόντος και του παρόντος.

Μετάφραση αναθεωρήθηκε από: Αντώνης Γαβριηλίδης, Βασιλική Ψαρίδου, Ράνια Μουζακίτη