Verhaal

Pierre Cuypers, Nederlandse architect

Visionaire architect die veel monumenten in Nederland ontwierp

zwart-wit illustratie, portret van Pierre Cuypers.

Wie was P. J. H. Cuypers en welke gebouwen ontwierp hij?

door
Adrian Murphy (opent in nieuw venster) (Europeana Foundation)

Als je Amsterdam bezoekt kom je misschien voorbij het Rijksmuseum of station Amsterdam Centraal. Deze gebouwen, en nog veel meer in Nederland, zijn het werk van de gevierde Nederlandse architect Pierre Cuypers, ook bekend als P. J. H. Cuypers. Laten we kijken naar zijn architecturale nalatenschap.

Pierre Cuypers werd in 1827 in Roermond geboren als negende kind van Maria Bex en Johannes Cuypers. Pierre's familie was artistiek. Zijn vader schilderde huizen en volkstaferelen. Zijn broers Henri en Frans werden allebei kunstenaars.

kleurenpostkaart van een kerk.

Cuypers' liefde voor architectuur ontstond tijdens zijn jeugd en hij koos ervoor om vanaf 1845 architectuur te studeren aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Antwerpen, België.

Deze opleiding in Antwerpen vormde de basis voor Cuypers' carrière als architect, waar hij leerde van vooraanstaande aanhangers van de Belgische gotische revival die er doceerden.

Een van Cuypers' beroemdste gebouwen is het Rijksmuseum in Amsterdam, dat in 1885 werd voltooid en wordt beschouwd als een van de mooiste voorbeelden van de Nederlandse gotische stijl. Hij ontwierp ook het Centraal Station van Amsterdam, dat in 1889 werd voltooid en nu een nationaal monument is.

kleurenfoto van het Rijkmuseum met mensen in een tuin buiten.
kleurenfoto van Amsterdam Centraal.

Naast deze grote projecten werkte Cuypers aan talloze kerken in heel Nederland, waaronder de Sint-Nicolaaskerk in Amsterdam en de Sint-Bavokerk in Haarlem.

In totaal ontwierp hij bijna 100 kerken en hield hij toezicht op de restauratie van tientallen kerken in Nederland.

kleurenfoto van een kerk met een hoge torenspits.
kleurenfoto van een kasteel omringd door bomen en een groot grasveld op de voorgrond.

Cuypers was ook een belangrijke figuur in de ontwikkeling van de Nederlandse neogotische beweging, die probeerde bouwstijlen uit de middeleeuwen te doen herleven.

Hij geloofde dat architectuur geworteld moest zijn in traditie en de culturele en historische context van een bepaalde plek moest weerspiegelen. Deze benadering is duidelijk zichtbaar in het gebruik van traditionele materialen en motieven in zijn gebouwen.

Cuypers' oeuvre was controversieel voor zijn tijd, maar zijn invloed en belang zijn onbetwistbaar. Als architect en overheidsadviseur, en door zijn lidmaatschap van nationale commissies, heeft hij een belangrijke invloed gehad op de Nederlandse architectuur.

kleurenfoto, een sierelement bovenop een zuil.
kleurenfoto, een borstbeeld van een mannelijk figuur op de zijkant van een bakstenen gebouw.
kleurenfoto van een rood gestoffeerde stoel.

Gedurende zijn carrière ontving Cuypers talloze prijzen en onderscheidingen voor zijn werk, waaronder de 'Orde van de Nederlandse Leeuw', de hoogste onderscheiding die aan een Nederlands staatsburger kan worden toegekend.

Vandaag de dag zijn zijn gebouwen nog steeds belangrijke culturele monumenten in Nederland en worden ze alom bewonderd om hun schoonheid en architectonische betekenis.