Wystawa
Wielu europejskich artystów końca XIX wieku nie mogło oprzeć się rosnącej pokusie egzotycznych lądów i kultur. Paul Gauguin (1848-1903) dzieciństwo spędził w Peru, później zaciągnął się do marynarki handlowej i odwiedził Madagaskar, zanim więc wyruszył na Tahiti w 1891 roku, miał już na swoim koncie wiele podróży. Miał nadzieję, że Tahiti może okazać się pierwotnym rajem i będzie można „żyć tam w ekstazie, spokoju i sztuce”. Trudności finansowe w domu i rosnące zainteresowanie sztuką niezachodnią zawiodły Gauguina na Tahiti, dokąd uciekł od „europejskiej pogoni za pieniędzmi”, oraz by być „wreszcie wolnym”. We wrześniu 1890 r. do kolegi malarza Odilona Redona napisał:
Nawet Madagaskar znajduje się zbyt blisko cywilizowanego świata; pojadę na Tahiti i mam nadzieję, że tam dopełnią się moje dni. Oceniam, że moja twórczość, która ci się podoba, jest na razie zaledwie sadzonką. Mam nadzieję, że tam będę hodować ją, prymitywną i dziką, dla własnej przyjemności.
Użycie koloru i symbolizm wyróżniały Gauguina spośród ówczesnych twórców. Obraz Femmes de Tahiti znajdujący się w kolekcji Musée d'Orsay, przedstawia dwie tahitańskie kobiety siedzące na plaży. Ich postacie i ukryte za maską melancholii twarze wypełniają większość przestrzeni obrazu, tworząc rytmiczną kompozycję. Owa zaduma powtarza się również na wielu innych obrazach Gauguina; tutaj można obejrzeć więcej przykładów jego twórczości w kolekcjach Europeany.
Pod koniec XIX wieku duży wpływ na zachodnich artystów miała sztuka, moda i estetyka japońska. Wpływ japonizmu zaczęto odczuwać w latach 50. XIX w., gdy w dużych ilościach eksportowano z Japonii do Europy wyroby ceramiczne, meble i grafiki (ukiyo-e). W 1867 r. Japonia po raz pierwszy zaprezentowała swoją sztukę we własnym pawilonie podczas Międzynarodowej Wystawy w Paryżu. Wielu postępowych twórców, w tym James McNeill Whistler, Mary Cassatt and Vincent Van Gogh, podziwiało twórczość współczesnych japońskich artystów, takich Hiroshige, Utamaro i Hokusai. Spłaszczona przestrzeń obrazu i odważne operowanie kolorem w ukiyo-e było wyzwalającym objawieniem dla zachodnich artystów kształconych w tradycji akademickiej.
Obraz Dziewczyna w białym kimonie holenderskiego malarza i fotografika George’a Hendrika Breitnera (1827-1953) powstał w szczytowym okresie holenderskiego japonizmu. Około 1894 r. Breitner, zainspirowany japońskimi grafikami, namalował co najmniej kilkanaście obrazów przedstawiających ten motyw.
Dziewczyna na obrazie to 16-letnia Geesje Kwak, handlarka kapeluszami i jedna z najczęściej malowanych modelek Breitnera. Przedstawiona została w żywy, impresjonistyczny sposób, a jej wzorzyste rozlewające się kimono jest centralnym punktem kompozycji.
Breitner znany jest przede wszystkim z podejmowania skromnych, codziennych tematów: widoki holenderskich ulic, życie uliczne i zwyczajni ludzie zajęci swoimi sprawami. W 1882 roku Breitner spotkał w Hadze Vincenta Van Gogha. Artyści przebywali ze sobą, malując przedstawicieli klasy robotniczej w najbiedniejszych dzielnicach miasta, przejęci losem najniższych warstw społecznych. Dzięki odkryciu w 1961 roku dużej kolekcji szklanych negatywów okazało się, że Breitner był również utalentowanym fotografikiem. Rysunki, obrazy i fotografie Breitnera udostępnione w Europeanie można zobaczyć tutaj.
Kolejny rozdział wystawy Oblicza Europy, będzie również poświęcony realizmowi w sztuce, a ponadto zmieniającej się pozycji kobiet w sztuce i sposobom malowania życia wewnętrznego na przełomie XIX i XX w.