- Wystawa: Art Nouveau
- Kontekst
Wprowadzenie
Termin „Art Nouveau” pojawił się po raz pierwszy w druku w 1884 r., gdy londyńczycy uruchomili pierwszą sieć metra, a Daimler i Benz mieli zaprezentować w Niemczech samochód zasilany wewnętrznym silnikiem spalinowym. Secesja, często kojarzona z luksusem, szybko stała się rozpoznawalna w całej Europie. Widoczna była w budowlach, herbaciarniach i przedmiotach wszelkiego rodzaju, od mody poprzez meble aż do książek i czasopism.
Moda
Jednym z produktów wytwarzanych przez Wiener Werkstätte w Wiedniu były tekstylia. Gustav Klimt (1862-1918) projektował tkaniny i stroje do sklepu odzieżowego swojej przyjaciółki Emilie Flöge. W jego kreacjach dostrzec można luźniejszy styl, będący odbiciem starań o zmianę ubioru. Zachęcało to właścicieli manufaktur i projektantów do rozwoju produkcji strojów lżejszych i mniej formalnych. Po roku 1900 nowa moda na gorset kreowała sylwetkę w kształcie litery „S”. Nosiło się miękkie, przezroczyste tkaniny o nowoczesnym kroju, w sprzedaży zaczęły pojawiać się stroje sportowe, plażowe, do jazdy na rowerze. Obcasy butów dekorowano secesyjnymi elementami. W całej Europie publikowano wiele czasopism poświęconych modzie, które promowały nowe trendy.
Wzorniki
Artyści i architekci odwoływali się do elementów i filozofii wzornictwa z różnych źródeł. Na przykład Guimard i Horta przywoływali idee Eugène-Emmanuela Viollet-le-Duca, jego upodobanie do użycia nowoczesnych materiałów, takich jak szkło i żelazo oraz odejście od tradycji. „Gramatyka ornamentu” (Grammar of Ornament) Owena Jonesa (1856) wprowadzała styl dekoracyjny różnych kultur i zachęcała do czerpania natchnienia z przyrody. Komercyjna produkcja projektów secesyjnych została zapoczątkowana przez takie grupy jak Wiener Werkstätte, które pozwalały projektantom sygnować prace ich nazwiskiem. Württembergische Metallwaren Fabrik w Niemczech wytwarzała wyroby metalowe Art Nouveau i Jugendstil na dużą skalę, oferując jednocześnie szeroką gamę przedmiotów codziennego użytku dostępną w nowych stylach.
Luksus
Styl epoki widoczny był w luksusowych miejscach spotkań. Do połowy XIX w. dzięki powstaniu domów towarowych i pasaży zmieniło się oblicze handlu. Styl secesyjny był obecny również w wystroju liniowców oceanicznych. Firma John Brown & Company z Clydebank zbudowała wiele znanych statków, w tym RMS Lusitania dla Cunard Line. Wnętrze czytelni niemieckiego liniowca SS George Washington stworzone przez Bruno Paula również podążało za stylem Art Nouveau. Spa było popularną formą wypoczynku. Vichy, słynne za sprawą Napoleona III, przeżyło drugi okres rozwoju na przełomie wieków – budynek tamtejszej opery został ukończony w 1903 r. Wnętrza w stylu secesyjnym stanowiły idealne tło dla wypoczynku w saunie.