- Wystawa: Secesja
- Architektura i wnętrza
Gwałtowne dziewiętnastowieczne uprzemysłowienie wytworzyło boom budowlany w wielu europejskich miastach. Architektura secesji wyrażała narodową nowoczesność i smak estetyczny, co umożliwiały dostępne materiały – stal, żelazo i szkło oraz technologie industrializacji. Elewacje budynków i mosty zyskały szczególny, luksusowy posmak dzięki wzornictwu z kutego żelaza i wykończeniom kamieniarskim.
Paryski architekt i projektant Hector Guimard (1867-1942) rozwinął płynny abstrakcyjny styl. Wykonał, między innymi, Maison Coilliot w Lille i Castel Béranger w Paryżu. Guimard jest autorem projektów stacji paryskiego metra, zbudowanych na Wystawę światową w 1900 r. Projekty łączyły linearne formy z industrialnymi metodami budowlanymi – do dziś znane są na całym świecie.
Architekt i projektant Charles Rennie Mackintosh (1868-1928) wraz z siostrami Macdonald i Herbertem McNairem – razem znanymi jako „The Four”, określili założenia grupy Glasgow School. Mackintosh wytworzył swój własny styl, zestawiając mocne kąty proste z inspirowanymi kwiatami ozdobnymi motywami.
W projekcie wnętrza Domu dla miłośnika sztuki (House of an Art Lover) w Glasgow autorstwa Mackintosha powtarza się motyw róży, widoczny na tapetach, witrażach i detalach mebli. Podobnie jak w przypadku wszystkich prac Mackintosha, projekt miał być odbierany jako spójne dzieło sztuki.
Budowę Palais Stoclet w Brukseli zlecił w 1905 r. bankier i kolekcjoner sztuki Adolphe Stoclet. Budynek został zaprojektowany przez architekta Josefa Hoffmanna. Etap projektowania i realizacji trwał od 1905 do 1911 r.
Zdobienia willi wykonało wielu ważnych artystów, w tym Koloman Moser, Gustaw Klimt, Frantz Metzner i Richard Luksch. To najpełniejszy wyraz Gesamtkunstwerk („dzieła totalnego”). Poniżej wielkoformatowy rysunek przygotowawczy do Palais Stoclet Klimta.
Wśród innych architektów tworzących w Brukseli w stylu Art Nouveau byli Paul Hankar, Henry van de Velde i Paul Saintenoy – jednak największą sławę zyskał Victor Horta (1861-1947). Jego twórczość charakteryzowała się światłem, otwartymi przestrzeniami, szklanymi sufitami i innowacyjnym wykorzystaniem elementów z żelaza.
Wewnątrz i na zewnątrz swoich budynków Horta stosował wygięte elementy żelazne inspirowane naturalnymi formami. Przykładem jego całościowego podejścia do architektury są Hotel Solvay i Hotel Tassel – Horta zaprojektował w nich każdy szczegół, od klamek i wyposażenia po witraże okienne.
Secesyjni architekci i projektanci dążyli do tworzenia prac spójnych w zewnętrznym wyrazie. Ich pragnieniem było, by każdy element budynku, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz, był zaprojektowany w kontekście całości. Naturalny obrys budynków uzupełniały równie zniewalające wnętrza.
Często spotykane w architekturze motywy roślinne na elementach metalowych wkrótce zaczęły pojawiać się również na srebrze stołowym, lampach i ozdobnych przedmiotach, takich jak elegancki dzbanek po lewej stronie oraz cynowa zastawa poniżej.
W Barcelonie katalońską formą Art Nouveau był Modernisme. Architekt Antoni Gaudí (1852-1926) stworzył indywidualny naturalny styl wzorujący się na gotyckich i mauretańskich tradycjach. W 1883 r. Gaudí został kierownikiem prac nad Świątynią Pokutną Świętej Rodziny (Sagrada Familía).
Gaudí pracował nad tym niezwykłym, wyjątkowym i bardzo skomplikowanym projektem aż do śmierci w 1926 r. Do dziś świątynia pozostaje w budowie. Więcej na temat Sagrada Família można dowiedzieć się z poniższego nagrania dr Beth Harris i dra Stevena Zuckera z Smarthistory.